Ichthyosis huidziekte bij de Golden Retriever

Ichthyosis bij de Golden Retriever

Ichthyosis is een huidziekte die bij verschillende hondenrassen en de mens voorkomt. Het griekse woord ichthys betekend vis en ligt aan de basis van de benaming ichthyosis. Je zou de de ziekte ook visschubziekte kunnen noemen, omdat in ernstige gevallen de huid lijkt op die van een vis. De hoornlaag wordt steeds dikker en er ontstaan in ernstige gevallen plakken en schubben. De ernstige vormen van Ichthyosis zien we bij bijvoorbeeld de Amerikaanse Bulldog.

Gelukkig is dat bij onze Golden Retriever niet het geval. Daar blijft de aandoening tot nu toe beperkt tot een vorm van chronische “roos”. Meestal zien we al vanaf jonge leeftijd, zo’n 8 weken, dat aangetaste dieren opvallend veel witte huidschilfers hebben. Maar soms worden de symptomen pas na 1 of 2 jaar duidelijk. De aandoening is bij de Golden zelflimiterend ( het wordt niet steeds erger) en ontaard niet in de dramatische aantasting, zoals die bij sommige andere rassen gezien wordt. Daar kan de huid barrière totaal wegvallen, de huid openbarsten en kunnen ernstige secundaire ( profiteur) infecties optreden op plaatsen zoals de zoolkussens, waardoor het leven ondraaglijk kan worden. Maar de roos zal nooit verdwijnen en is ontsierend. Als een hond ook nog een aanleg heeft voor allergieën kan ichthyosis een complicerende factor zijn.

Bij de Golden Retriever zien we vooral veel kleine, witte schilfertjes. Op termijn kan de huid verkleuren van grauw naar zwart en steeds droger en ruwer worden. Zelden zien we jeuk of secundaire infecties. Het is te adviseren om dieren die opvallend schilferen te laten onderzoeken op de aanwezigheid van de schilfermijt “Cheylettiella”. Deze mijt is wel goed te bestrijden en de schilvering zal daarna verdwijnen. Maar als het ichthyosis is dan is een goede behandeling niet altijd mogelijk. Soms helpen maatregelen als vaak kammen, omega-vetzuren door het eten, wassingen met shampoo tegen verhoornende huid, of bevochtigende sprays. Veel dierenartsen zijn ( nog) niet bekend met ichthyosis en kunnen denken aan aandoeningen zoals: schildklierhormoon tekort, allergieën of tekorten door ontoereikende diëten. Daardoor worden soms onnodige onderzoeken en behandelingen ingezet.

Er is een DNA test ontwikkeld, waarbij heel simpel wat wangslijm kan worden opgestuurd naar een laboratorium, zoals het van Haeringen Laboratorium ( VHL). Ichthyosis is een zogenaamd recessief, autosomale aandoening. Hiermee is het relatief eenvoudig om te selecteren op honden die drager en lijder zijn. Onderstaand schema laat de vererving zien. We stellen dat een hond die aa heeft lijder is en de symptomen heeft of krijgt. Een dier met Aa is drager en krijgt de ziekte niet, maar bij kruising met een andere hond zal hij of de kleine a of de A meegeven aan de pup. Van de partner komt het andere allel. In een schema ziet een en ander er als volgt uit:

Ouderdier 1 x Ouderdier 2

	AA (vrij)	drager (Aa)	lijder (aa)
AA (vrij)	100% AA (vrij)	50% AA en 50% Aa	100% drager
Aa (drager)	50% vrij en 50% drager	50% drager, 25% lijder en 25% vrij	50% drager en 50% lijder
aa (lijder)	100% drager	50% drager en 50% vrij	100% lijder

Groen gekleurd zijn de pups. Door een drager ( geen symptomen)   of lijder ( krijgt altijd symptomen) te kruisen met een vrije partner komen er dus geen pups met ichthyosis. Maar de aandoening wordt op deze manier niet “uitgeroeid”. Door op termijn alleen met vrije honden te fokken kun je de populatie weer helemaal “schoon” fokken. Het belangrijkste is dat fokkers hun ouderdieren laten screenen op ichthyosis.

Daan Kranendonk, Dierenkliniek Putten